เอื้องฟ้า (
2494/1951) เอื้องฟ้า สาวงามลูกพ่อเฒ่าคำปันคนสวนของ คุณบุญเลิศ บิดาของ พงศ์ศักดิ์ หนุ่มนักเรียนนอก เมื่อพงศักดิ์กลับจากต่างประเทศ ก็ได้พบกับเอื้องฟ้าหลังจากที่ต้องแยกจากกันตั้งแต่ยังเด็ก พงศ์ศักดิ์ตกลงหลุมรักเอื้องฟ้าในทันที ถึงขนาดจะถอนหมั้นกับ น้ำทิพย์ หญิงสาวซึ่งมีฐานะทัดเทียมกับตน วันเวลาผ่านไปความสัมพันธ์ของทั้งสองค่อยๆ แนบแน่นขึ้นและถลำลึกถึงขั้นมีลูกด้วยกัน แต่พงศ์ศักดิ์ต้องปกปิดความสัมพันธ์นี้ไว้เป็นความลับ ด้วยฐานะและชนชั้นที่ไม่อาจจะทำให้ทั้งสองรักกันได้ แต่แล้วความทั้งหมดล่วงรู้ไปถึงหูของ แม่สร้อยมารดาของพงศ์ศักดิ์ เธอไม่อาจจะรับได้ จึงสมรู้ร่วมคิดกับทองอินทร์ ชายผู้ปรารถนาในตัวเอื้องฟ้า วางแผนใส่ร้ายว่าเอื้องฟ้าและคำปันขโมยสมบัติของตระกูล แล้วขับไล่สองพ่อลูกออกจากบ้าน มิหนำซ้ำยังลักพาตัว ใจฟ้า ลูกสาวของเอื้องฟ้า เพื่อที่จะหลอกพงศ์ศักดิ์ให้เข้าใจผิดคิดว่าเอื้องฟ้านั้นทิ้งลูกทิ้งผัวแล้วหนีตามไปอยู่กับชู้รัก พงศ์ศักดิ์ผิดหวังเสียใจและคิดแค้นเอื้องฟ้านับจากนั้นมา สุดท้ายก็ยอมแต่งงานกับน้ำทิพย์ตามความปรารถนาของแม่สร้อย หลังจากที่เอื้องฟ้าและคำปันต้องถูกขับออกจากบ้าน ทองอินทร์จึงสวมรอยอาสาพามาอยู่ที่บ้าน แต่ไม่นานสองพ่อลูกก็เริ่มรู้ธาตุแท้ความเลวทรามของทองอินทร์ ซึ่งทำร้ายตบตีและขืนใจเอื้องฟ้า ประพฤติตนเสเพล กระทั่งเริ่มหมดเงินหมดทอง พ่อเฒ่าเองก็เริ่มป่วย ทองอินทร์จึงบังคับเอื้องฟ้าให้ไปขายตัวในซ่องโสเภณี แต่แล้ววันหนึ่ง พงศ์ศักดิ์ก็มาเจอเอื้องฟ้าโดยบังเอิญ พงศ์ศักดิ์ตัดพ้อต่อว่าที่เอื้องฟ้าทิ้งตนและลูกไป ทั้งที่เขาไม่เคยได้รู้ความจริง ก่อนจากกันเอื้องฟ้าขอพบกับ ใจฟ้า ลูกสาวของเธอสักครั้ง แต่พงศ์ศักดิ์ปฏิเสธที่จะให้ใจฟ้าได้รับรู้ว่าแม่เป็นหญิงขายตัว แถมยังขอร้องให้เอื้องฟ้าปิดเรื่องนี้เป็นความลับ เพราะบัดนี้ใจฟ้าเข้าใจว่าน้ำทิพย์เป็นแม่ของเธอ เรื่องราวต่างๆ เริ่มกลายเป็นชนวน เพราะที่สุดแล้วแม้เธอจะหาเงินมาได้ด้วยการเป็นโสเภณี แต่ก็ไม่สามารถช่วยพ่อเฒ่าไว้ได้ทันเวลา นำมาซึ่งความโศกเศร้าโกรธแค้นเอื้องฟ้าถึงกับลงมือแทงทองอินทร์ถึงแก่ความตาย เอื้องฟ้าต้องโทษติดคุกอยู่ร่วมยี่สิบปีกว่าจะพ้นโทษออกมา แล้วจึงมาทำงานขายของอยู่บนดอยกับ จันทร์หอม เพื่อนสาวคนสนิท จนวันหนึ่งเอื้องฟ้าได้พบกับใจฟ้า ซึ่งโตเป็นสาวอายุราวยี่สิบ และกำลังจะแต่งงานกับ รณชัย คู่หมั้น เอื้องฟ้าพูดคุยกับใจฟ้าจนเกิดความสนิทสนมแม้ต้องเก็บงำความจริงเอาไว้ก็ตาม จนเมื่อวันแต่งงาน เอื้องฟ้านำของแทนใจต่างๆ ที่พงศ์ศักดิ์เคยมอบให้เมื่อครั้งเคยครองรักกัน ฝากให้ ก๋อยคนรับใช้คนสนิทของพงศ์ศักดิ์ไปมอบให้ใจฟ้าเป็นของขวัญวันแต่งงาน ก๋อยอดสงสารเอื้องฟ้าไม่ได้เล่าความจริงทั้งหมดให้ใจฟ้าฟัง ในขณะเดียวกันที่แม่สร้อยเองก็พร้อมจะบอกเล่าความจริงทั้งหมดที่แม่สร้อยเคยก่อกรรมไว้ให้พงศ์ศักดิ์ได้รับรู้ ในที่สุด พงศักดิ์ น้ำทิพย์ ใจฟ้าก็พร้อมที่จะรับเอื้องฟ้ากลับมาในครอบครัวอีกครั้ง เพื่อให้เธอได้มีความสุขในบั้นปลายชีวิต