มารศรี อิศรางกูร ณ อยุธยา

มารศรี อิศรางกูร ณ อยุธยา เกิดเมื่อวันที่ 2 พฤศจิกายน 2463 (แต่ข้อมูลโดยกรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม ระบุเกิดเมื่อ 2 มกราคม 2465 ที่มณฑลปราจีนบุรี บิดาชื่อผัน หินลาด มารดาชื่อลม่อม หินลาด เริ่มเข้าสู่วงการบันเทิงจากการเป็นดาราตลกจำอวดขณะอายุ 17 ปี ร่วมกับอบ บุญติด, ดอกดิน กัญญามาลย์, สุคนธ์ คิ้วเหลี่ยม และ สมควร กระจ่างศาสตร์ ในยุคละครเวทีสมัยสงครามโลกครั้งที่สอง ต่อมาสมรสกับหม่อมหลวงรุจิรา อิศรางกูร และได้ทำงานเป็นนักพากย์ภาพยนตร์ในชื่อ "รุจิรา - มารศรี" เป็นคู่นักพากย์ที่มีชื่อเสียงและเป็นที่นิยมของผู้ชมภาพยนตร์มายาวนานร่วมครึ่งศตวรรษ ชีวิตครอบครัว มีบุตร-ธิดาสามคน และอยู่ในวงการบันเทิง ได้แก่ อรสา อิศรางกูร ณ อยุธยา (เกิด 18 มกราคม 2485) จีรศักดิ์ อิศรางกูร ณ อยุธยา (เกิด 26 มกราคม 2489; ถึงแก่กรรมหลัง 2548) จิระวดี อิศรางกูร ณ อยุธยา (เกิด 10 พฤษภาคม 2500) สำหรับละครเวทีที่สร้างชื่อให้กับ มารศรี มากที่สุดคือ ละครเวทีเรื่อง "วนิดา" (2486) โดยเป็นนักแสดงหญิงคนแรกที่รับบทเป็น "วนิดา วงศ์วิบูลย์" หญิงสาวที่ถูกบิดาสั่งจับแต่งงานกับ พันตรีประจักษ์ มหศักดิ์ นายทหารม้าที่ต้องมารับเคราะห์กรรมแทนน้องชาย ที่ติดหนี้กู้เงินจากบิดาของวนิดา จนต้องเกือบถูกฟ้องล้มละลาย ชีวิตของสองหนุ่มสาวต้องตกอยู่ในสภาวะกลืนไม่เข้าคายไม่ออก โดยเฉพาะฝ่ายชายที่มีคนรักและมารดาที่คอยหวงแหนดุจจงอางหวงไข่ ดีว่าหญิงสาวมีกำลังใจที่เข้มแข็งในการพยายามหาข้อเท็จจริง เพื่อลบล้างมลทินย่าของเธอ คือ "คุณหญิงมณฑา" ที่ถูกใส่ร้ายป้ายสีว่าคบชู้ จนต้องระเห็จออกจากบ้านมหศักดิ์ โดยมีประจักษณ์คอยช่วยเหลือด้วยใจยุติธรรมเป็นที่ตั้ง เมื่อละครเวทีได้รับความนิยมลดลง จึงได้ผันตัวจากนักแสดงละครเวทีเป็นนักแสดงในภาพยนตร์ และละครโทรทัศน์ในเวลาต่อมา โดยเป็นทั้งนักแสดงนำ นางเอก นางร้าย และนักแสดงสมทบ ผลงานการแสดง มารศรีมีผลงานการแสดงทั้งแนวชีวิตและแนวชวนหัว กับงานพากย์ภาพยนตร์ตั้งแต่ยุค 16 มม.จนถึงยุคหนังสโคป 35 มม. เช่น สายโลหิต, ผู้ชนะสิบทิศ, เป็ดน้อย (ไม่ใส่เครดิตร่วมแสดง), เกาะสวาทหาดสวรรค์, มันมากับความมืด, เขาชื่อกานต์, โอวตี่, เครือฟ้า และอีกหลายเรื่องเป็นผู้พากย์เสียงลงฟิล์ม เช่น ละครเร่ รวมทั้งงานแสดงละครโทรทัศน์ที่มีชื่อเสียง เช่น คมพยาบาท (ทางช่อง 4 บางขุนพรหม เมื่อ2512) จนถึงปัจจุบัน ได้รับรางวัลนักแสดงหญิงยอดเยี่ยม รางวัลสุพรรณหงส์ทองคำ ครั้งที่ 6 ประจำปี2529 จากเรื่อง โอวตี่ และการเชิดชูเกียรติในฐานะศิลปินแห่งชาติ สาขาศิลปะการแสดง ประจำปี2542 และรางวัลเกียรติยศคนทีวี จัดโดยรางวัลโทรทัศน์ทองคำ ประจำปี2548 ร่วมกับ พิชัย วาสนาส่งและสินีนาฏ โพธิเวส

นักแสดง

2001

สุริโยไท

- ยาย (บัวเผื่อน)
1996

คู่กรรม 2

- คุณยาย
1982

แววมยุรา

- คุณมะลิ มยุรา
1979

สลักจิต

- หม่อมภาคี
1977

ล่า

- สร้อย
1970

บ้านสาวโสด

- ตวงทอง
1968

เรือจ้าง

- สมใจ
1967

ล่าพยาบาท

- แม่นิ่ม
1957

สายโลหิต

- ระจิต
1955

เมียแก้ว

- แก้ว
1955

ขวัญใจคนจน

- ซูหยิน
1954

คำสั่งคำสาป

- แม่ผัน
1953

วนิดา

- พิศมัย

ให้เสียงพากย์

1954

มารหัวใจ

- ให้เสียงพากย์

นักแสดง

2012

รักออกอากาศ

- (รับเชิญ)
2001

นายฮ้อยทมิฬ

- ย่าเฒ่า
2009

พยัคฆ์ยี่เก

- ยายแก่ (รับเชิญ)
2006

อมฤตาลัย

- อุษาสวรรค์
2003

พุทธานุภาพ

- นางมงคล (แม่ของโต)
2002

สู่ฝันตะบันแข้ง

- ยายของกัลป์
2002

วัยร้ายเฟรชชี่

- อาม่า (แม่ของเจ)
2001

ไฟกามเทพ

- คุณหญิงชื่นบุญ
2000

มัสยา

- ท่านผู้หญิงรัตน์ รัตนมหาศาล
1999

อรุณสวัสดิ์

- ย่าของเม่น
1999

แม่ย่านาง

- (รับเชิญ)
1999

ดาวกลางดง

- (รับเชิญ)
1997

เรือนมยุรา

- จวง (รับเชิญ)
1988

เวิ้งระกำ

- อุไร
1996

บ้านสอยดาว

- คุณหญิงดารา สอยดาว (คุณย่าใหญ่)